Onderdeel van Habitat Solutions
Lucht, luchtreinigers en luchtkwaliteit / (Ultra) Fijnstof en de effecten op gezondheid
(Ultra) Fijnstof is extreem schadelijk voor uw gezondheid
Fijnstof en ultra fijnstof zijn regelmatig in het nieuws en dan met name in relatie tot gezondheid. Blootstelling aan (ultra) fijnstof is dodelijk, ook in lage concentraties. Er is geen veilige concentratie fijnstof. Ook onder de Europese fijnstofnorm zijn de gezondheidseffecten nog steeds groot. Hoe kleiner de fijnstof deeltjes, hoe dieper ze ingeademd worden en hoe schadelijker ze zijn. Bij fijnstof denkt men vaak aan emissies van verkeer en industrie, maar fijnstof heeft verschillende oorsprongen. De oorsprong is bepalend voor de schade die fijnstof veroorzaakt. Zo lijkt fijnstof dat veroorzaakt wordt door menselijk handelen (bijvoorbeeld de uitstoot door verkeer) schadelijker voor de gezondheid dan stofdeeltjes die uit de natuur afkomstig zijn (bijvoorbeeld zeezout).
(Ultra) Fijnstof deeltjes dringen diep door in longen en bloedbaan en zorgen voor vroegtijdige sterfte, verergeren symptonen bij luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten en belemmeren de ontwikkeling van de longen bij kinderen. De normen voor fijnstof worden in Europa op veel plaatsen overschreden, vooral langs drukke wegen.
Fijnstof PM10 - PM0,1
Fijnstof of fijn stof is een verzamelnaam voor alle luchtverontreinigingen klein genoeg om in te ademen. Andere termen voor fijnstof zijn: zwevende deeltjes, aërosolen of de Engelse term Particulate Matter (PM). Bij het indelen van fijnstof in soorten wordt er onderscheid gemaakt in grootte van de deeltjes:
-
PM10: deeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 10 micrometer. PM is hierbij de afkorting voor particulate matter;
-
PM2,5: deeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 2,5 micrometer;
-
PM0,1: deeltjes kleiner dan 0,1 micrometer (ultra-fijnstof).
Zoals uit de grafiek blijkt bestaat de lucht om ons heen voor 90% uit (ultra) fijnstof deeltjes kleiner dan 0,1 micron (=0,0001 mm!). Onzichtbaar voor het blote oog, maar wel het meest schadelijk voor onze gezondheid. De directe emissies die de mens veroorzaakt zijn grotendeels afkomstig van het wegverkeer. Het gaat dan om roetdeeltjes in uitlaatgassen, stofresten van remschijven, koppelingsplaten en rubberdeeltjes van banden. Vooral de uitlaatgassen van dieselauto's zijn schadelijk, maar ook uitlaatgassen van de zeescheepvaart en de binnenvaart, verbrandingsprocessen in de industrie en houtkachels in woningen veroorzaken fijnstof.
Fijnstof norm
Op dit moment ligt de Europese norm voor fijnstof op 25 microgram per kubieke meter. Veel onderzoeken tonen echter al aan dat ook onder deze fijnstof norm de schadelijke gevolgen voor de gezondheid al aanzienlijk zijn. De norm van de Wereld Gezondheidsorganisatie is 10 mcg/m3. Het RIVM publiceert dagelijks metingen over fijnstof. Voor Nederland is het niet alleen het verkeer en de industrie in eigen land maar ook de fijnstof vervuiling die naar ons overwaait vanuit het Ruhr gebied en het Antwerpse havengebied die voor problemen zorgt.
De oude definitie van het RIVM voor fijnstof is PM10. Tot 2010 gold voor deze vorm van fijnstof de norm van 50 microgram per kubieke meter. Die norm mocht niet vaker dan 35 keer per jaar worden overschreden. Oorspronkelijk plande de EU om deze norm te verlagen naar 7 dagen per jaar op 1 januari 2010. Tegenwoordig wordt echter vaker naar PM2,5 gekeken. Dit zijn de nog kleinere deeltjes, oftewel de 'nog fijnere fijnstof'. Deze ultra fijnstofdeeltjes veroorzaken de grootste problemen voor onze gezondheid omdat deze het diepst door weten te dringen in de longen en daar de meeste schade aanrichten. De norm voor PM2,5 is dan 25 microgram per kubieke meter. Voor deze concentratie zijn nog niet zulke uitgebreide meetgegevens beschikbaar via het RIVM.
Fijnstof zorgt voor vroegtijdige sterfte
Uit onderzoek blijkt dat de levensverwachting van mensen die continu worden blootgesteld aan fijn stof korter is dan de levensverwachting van mensen die zich begeven in een schoon leefklimaat. Hetzelfde onderzoek toont tevens aan dat dit zelfs het geval is onder de grenswaarden die Europees zijn bepaald. Overigens worden deze grenswaarden in Nederland en in grote delen van België regelmatig overschreden. Jaarlijks sterven ongeveer 1700 tot 3000 Nederlanders vroegtijdig als gevolg van (langdurige) blootstelling aan (ultra) fijn stof. In België zullen deze cijfers relatief gelijk zijn.
Fijnstof en andere gezondheidseffecten: er is geen veilige concentratie fijnstof
Ultra fijnstof en fijnstof, zelfs in de kleinste concentraties, heeft grote gevolgen voor onze gezondheid en onze levensverwachting. Fijnstof vervuiling veroorzaakt verschillende gezondheidsklachten, waaronder:
(Ultra) Fijnstof in het nieuws
Vrijwel wekelijks kunt u in het nieuws lezen over fijnstof vervuiling, over luchtvervuiling of over zorgen over luchtkwaliteit nabij snelwegen of in steden.
Onderstaande links verwijzen naar onderzoeken en publicaties omtrent fijnstof en de schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Dit is slechts een greep uit alle publicaties die al over dit onderwerp geplaatst zijn. Uit deze onderzoeken blijkt dat bijvoorbeeld het risico op het dichtslibben van de aderen aanzienlijk hoger is bij blootstelling aan (ultra) fijnstof, maar ook dat de ontwikkeling van kleuters negatief beïnvloed wordt indien zij worden blootgesteld aan fijn stof. Dit gebeurt al bij lage concentraties fijnstof. Waar men eerder dacht dat de risico's mee leken te vallen blijkt het risico van blootstelling aan (ultra) fijn stof, vooral in de stedelijke gebieden, erg groot. Niet alleen langs drukke wegen, langs snelwegen maar vooral ook in de steden zelf. Maar ook bijvoorbeeld printers stoten fijnstof uit en zijn daarmee in kantoren een grote bron van vervuiling.
Hieronder een kleine greep uit het nieuws. Lees meer >>
-
allergieën
-
astma en copd
-
oog- en keelirritaties
-
hart- en vaatziekten
-
ademhalingsproblemen
-
vermoeidheid, concentratieproblemen, hoofdpijn, irritatie en depressie
-
virus en bacterie aanvallen
-
hoge bloeddruk
-
verhoogd risico op longkanker
-
lager geboortegewicht bij baby's met alle gezondheidsrisico's op latere leeftijd van dien.
Zembla over (ultra) fijnstof
In april 2016 is er een interessante uitzending gemaakt door Zembla over fijnstof en ultra fijnstof en de schadelijke effecten voor de gezondheid. Diverse onderzoekers komen hier aan het woord en vertellen meer over (ultra) fijnstof bij bijvoorbeeld Schiphol.
Naast de video hebben ze op de site ook achtergrondinformatie opgenomen over ultra fijnstof. Lees hier het artikel over ultra fijnstof.
Er is geen veilige concentratie fijnstof
Radio interview met onderzoeker
Ulrike Gehring.
Luister het interview met Ulrike Gehring, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht over de schadelijke gevolgen van fijnstof voor de gezondheid: Er is geen veilige concentratie fijnstof
Luister ook het interview met onderzoeker Rob Beelen. Het inademen van fijnstof is veel slechter voor de gezondheid dan gedacht: Ook sterfte door 'weinig' fijnstof.
Voorkom gezondheidsproblemen, plaats een luchtreiniger
Binnenshuis kunt u zichzelf met de Lightair luchtreiniger beschermen tegen (ultra) fijnstof. De luchkwaliteit binnen is vaak nog slechter dan buiten omdat fijnstof en ultra fijnstof zich ophopen. We brengen gemiddeld 90% van onze tijd binnen door dus is het zeer belangrijk om hier te zorgen voor een betere luchtkwaliteit om zo gezondheidsproblemen te voorkomen.
Wellicht denkt u dat u binnen veilig bent voor (ultra) fijnstof. Uit een studie aan de TU in Eindhoven blijkt echter dat (ultra) fijn stof deeltjes zo klein zijn dat zij door de poriën van muren naar binnen dringen en dat ventilatiesystemen met filters slechts beperkt helpen om fijnstof buiten te houden. Het fijnstof probleem dient echt van binnenuit te worden aangepakt.
De Lightair IonFlow luchtreiniger is bewezen effectief tegen (ultra) fijnstof deeltjes van 0,0001 micron tot de grotere deeltjes. Het voordeel van de ionisatie techniek van de Lightair luchtreiniger is dat er geen onderscheid gemaakt wordt in de grootte van de vuildeeltjes en dus elk deeltje, hoe klein ook, geladen en verwijderd wordt. De Lightair luchtreiniger verwijdert dus alle deeltje in het spectrum dat niet door het lichaam zelfs kan worden bestreden, ongeacht hun grootte. Zoals in de grafiek bovenaan deze pagina duidelijk te zien is, zou u voor dezelfde luchtreiniging meerdere filters nodig hebben.
Heeft u ook last van (ultra) Fijnstof?
Wat kunt u doen om klachten te voorkomen of te verminderen?
Gelukkig zijn er genoeg dingen die u kunt doen om ervoor te zorgen dat u minder fijnstof inademt en zo gezondheidsrisico’s verkleint. We hebben alle tips overzichtelijk voor u gebundeld in één minigids, die u gratis kunt downloaden:
Ontvang gratis onze minigids met 10 tips in uw mailbox
-
Voorkom of verminder klachten door (ultra)fijnstof
-
Minigids met 6 tips voor binnenshuis en 4 voor buiten
-
Gratis als PDF in uw mailbox
-
Ontvang ook onze e-mailnieuwsbrief (elk moment opzegbaar)
* U wordt omgeleid naar habitatsolutions.eu voor het complete artikel en om de minigids aan te vragen.
